عامٌ مرّ على أحداث أيار 2021، والمجتمع العربي في بلادنا ما زال يلعق جراحه، والسواد الأعظم من المواطنين العربي يشعر أن هناك سيوفٌ مسلطّة على ثقافتهِ العربية وحربٌ على مكانتها في الحيّز العام. لا يوجد شعب من شعوب العالم من الممكن أن يقبل بهذا التهديد.
جائحة كورونا الّتي عانينا منها في السنتين الأخيرتين – حرمت الكثيرين من حضور العروض الفنيّة والثقافية وملامستها بشكلٍ طبيعي وحيّ، دون وسيطٍ الكترونيّ أو شاشاتٍ متلفزة. سنتان جلسنا خلالهما في بيوتنا، دونما احتفاءٍ بفننا وانتاجاتنا الثقافيّة – والآن، نعود لنعايشَ ما افتقدناه وقتًا طويلًا، لحضور عروضٍ فنيّة وثقافيةٍ عربيةٍ في أحيائنا العربيّة.
يطلُّ علينا مهرجان “أيام الثقافة العربية 2022″، حاملًأ في جعبته الكثير، وساعيًا الى التجدد والتجديد، عائدًا إلى أحيائنا العربيّة في حيفا – هذه فرصةٌ حقيقيةٌ لرؤيةِ الفنِ والثقافةِ العربيّة بجانب البيوت العربيّة.
مهرجان أيام الثقافة العربية سيقام على مدار ثلاثة أيام بين التواريخ ٩/٦ ولغاية ١١/٦ في كل الأحياء العربية في حيفا وفي مسرح بيت الكرمة – المؤسسة التي لطالما شكلت بيتاً لهذا المهرجان منذ البداية. لأول مرة، المهرجان سيكون فعال في ثمانية مراكز: حي الحليصة، وادي الجمال، السوق (تلبيوت)، وادي نسناس (مركز “أخفا”)، بيت الكرمة، الكبابير ومتحف “تيكوتين” للفن الياباني – حيث سيتم عرض ماراثون أفلام لجمهور عربي ويهودي.
مهرجان أيام الثقافة العربية وكافة فعالياته، هو حدثٌ تاريخي. ابتداءً من ٩/٦ ستُعرض أفلام، ستقام جولات (باللغة العبرية)، عروض موسيقية، رقص معاصر وحتى عروض ستاند اب. بكل هذه الفعاليات ستشارك مجموعة من أبرز الفنانين الفلسطينيين وحتى فنانين يهود – وللجميع هدف واحد: الاحتفاء بالثقافة العربية.
שנה לאירועי מאי 2021, והחברה הערבית בישראל מרגישה עדיין מאוימת. לא רק זאת, בקרב ערבים רבים, אזרחי המדינה, יש הרגשה כי גם מקומה של התרבות הערבית – הלא היא התרבות שלהם – מאוים. אף חברה ואף קבוצה לא אמורה להרגיש כך, אלא להיפך.
בנוסף לכל אלה, מגיפת הקורונה הייתה איתנו בשנתיים האחרונות. שנתיים בהן נבצר מכולנו ליהנות מתרבות ואמנות. שנתיים בהם נאלצנו לצרוך תרבות זו מול מסכי מחשב, טלפון או טלוויזיה. שנתיים בהם כולנו קצת התנוונו תרבותית, והגיע הזמן לצאת מהניוון הזה ולחזור ולחגוג אומנות בצורה הכי יפה שאפשר.
ולכן, פסטיבל ימי תרבות ערבית 2022 עושה מאמץ, משנה את פניו מעט ונכנס אל השכונות הערביות. בצורה בטוחה, נגישה ומכילה: תרבות אל תושבי השכונות, בגובה העיניים, מבלי שייאלצו להרחיק לכת למקומות אחרים. אל מול תחושת הזרות והניכור אותה מרגישים תושבי חיפה הערבים בימים אלה, מגיעה להם ההזדמנות ליהנות ולחגוג את תרבותם בצורה בה הם רואים לנכון. וכן, בתחושת ביטחון ואמון מלאה, אצלם בבית.
וכך, פסטיבל ימי תרבות ערבית יפעל במשך ארבע ימים בין 9.6 ל 12.6 בכל השכונות הערביות בחיפה ובבית הגפן עצמו – שהוא הבית של הפסטיבל במשך עשרות שנים. לראשונה הפסטיבל יפעל במקביל בלא פחות משמונה מוקדים: שכונת ח׳ליסה, ואדי ג׳מאל (עין הים), יודפת, ואדי ניסנס, כבביר עבאס, בית הגפן ומוזיאון טיקוטין בו יוקרנו סרטים של יוצרים פלסטינים ויוגשו לשני הקהלים – ערבים ויהודים.
פסטיבל ימי תרבות ערבית, על שלל הפעילויות שלו, הוא לא פחות מאירוע היסטורי. החל מיום חמישי ה- 9.6, יועלו בשכונות הצגות, הופעות מוזיקליות, מופע מחול, יוקרנו סרטים, יערך סיור (בעברית) ואף ייערכו מופעי סטנד אפ. בכל אלה ישתתפו מיטב האומנים הפלסטינים, אזרחי ישראל ואף אמנים יהודים המבקשים לחגוג ולהתגאות בתרבות ערבית.
بيت الكرمة – مركز ثقافي عربي – يهودي، الذي أقيم كطلائعي في مضمار الحوار بين الثقافات عام 1963، وهو جمعية ليس لغاية الربح، ويطمح لتعزيز فضاءات التساوي المشتركة، والتي تتضمن أنواع الهويات والثقافات في إسرائيل والعالم.
هذا المركز يشكل عنصرا مهنيا مركزيا بمضامين العمل، بالتوجه بين الثقافات وبناء مجتمع مشترك ويقود خطوات اجتماعية بروح قيم الديمقراطية، عن طريق اقتناء الأدوات لمواجهة القضايا المعقدة في مجتمع متعدد الثقافات.
يعمل بيت الكرمة في مجالات الثقافة، الفنون، التربية والسياحة عن طريق الاتصال بالمجتمع والتوسيع المتواصل لحلقات التعاون مع هيئات ومؤسسات ناشطة والعاملة لتقدم أهداف مشابهة في البلاد والعالم.
يعتمد نشاطنا على الثقة بأن اللقاء والتعارف بين الأفراد مع ثقافة الآخر – على قصصها، مدخراتها الثقافية والروحانية، هامة لكسر الحواجز وبناء الثقة بين المجموعات القومية والدينية المتنوعة، والتي تعيش في حيفا وإسرائيل.
يتمتع بيت الكرمة بالخبرة الطويلة الأمد لتنمية وتطبيق البرامج التي تعنى بالحوار بين الثقافات في مجتمع متعدد الثقافات من أجل أطياف أوسع من المجتمعات عن طريق فريقه المهني والخبير. يطلق بيت الكرمة المشاريع المتنوعة بواسطة التخصصات المختلفة التي يعنى بها: المسرح، المكتبة، نادي الشبيبة، تعزيز مجموعات النساء والفتيات، الثقافة، الموسيقى وغيرها.
בית הגפן – מרכז תרבות ערבי-יהודי, אשר הוקם כחלוץ בתחום הדיאלוג הבין-תרבותי בשנת 1963, הינו עמותה ללא מטרות רווח השואפת לבסס מרחבים משותפים שוויוניים המכילים את מגוון הזהויות והתרבויות בישראל ובעולם.
המרכז מהווה גורם מקצועי מרכזי בתכנים של עבודה בגישה הבין תרבותית ובניית חברה משותפת ומוביל תהליכים חברתיים וקהילתיים ברוח ערכי הדמוקרטיה, תוך הקניית כלים להתמודדות עם הסוגיות המורכבות בחברה מרובת תרבויות.
בית הגפן פועל בתחומי התרבות, אמנות, חינוך ותיירות תוך חיבור לקהילה והרחבה מתמדת של מעגלי שיתוף פעולה עם גופים ומוסדות הפועלים לקידום מטרות דומות בארץ ובעולם.
פעילותנו מבוססת על האמונה כי מפגש והיכרות בין – אישית עם תרבות אחרת – על הסיפורים, הנכסים התרבותיים והרוחניים שלה , חשובים לשבירת המחיצות ובניית אמון בין הקבוצות הלאומיות והדתיות השונות החיות בחיפה ובישראל.
לבית הגפן ניסיון ארוך שנים בפיתוח והוצאה לפועל של תכניות העוסקות בדיאלוג בין תרבותי בחברה מרובת תרבויות עבור קשת רחבה של קהלים באמצעות הצוות המקצועי והמנוסה שלו. בית הגפן יוצר פרויקטים מגוונים באמצעות הדיסציפלינות השונות בהן הוא עוסק; תיאטרון, ספריה, מועדון נוער, העצמה של קבוצות נשים ונערות, תרבות, מוזיקה ועוד.